Slovenië

Slovenië

Wijnweetje

Ljubljana is de stad van de liefde . “ljubezen na prvi pogled betekent liefde op het eerste gezicht

Wijnweetje

Sloveens woordenboekje:
Beli = wit Rdec = rood Sivi = grijs Namizno = tafelwijn, Deželno vino PGO = landwijn, Kakovostno ZGP = kwaliteitswijn ,Vrhunso vino ZGP = premium wijn Suho = droog, Polsuho = half droog, Polsladko = half zoet, Sladko = zoet Pozna trgatev = Spätlese, Jagodni izbor = Beerenauslese, Ledeno vino = Eiswein


Geschiedenis

Het land is qua oppervlakte ongeveer de helft van Nederland. Je reist in een paar uur van west naar oost. In Slovenië wonen maar twee miljoen mensen en de hoofdstad Ljubljana wordt bevolkt door slechts 300.000 bewoners. De rest van de Slovenen is her en der verspreid over de talrijke valleien, bossen, heuvels en bergen die het land rijk is. De hoofdstad Ljubjlana is een prachtige stad met veel architectuur en iedere dag is er wel ergens een markt met verse producten. Alle grote modehuizen zijn er neergestreken en het barst er van de restaurants. Een imposant standbeeld siert het grote Preŝeren-plein in het centrum van Ljubljana, de stad van de liefde. Het beeld is van de beroemdste dichter van Slovenië, France Preŝeren. Één van zijn gedichten, geschreven in 1844, waar in het eerste couplet zo melancholisch de wijn wordt bezongen, werd in 1989 het volkslied van het land. Dwars door de stad stroomt de rivier Ljubljanica. Ljubljana en Ljubljanica refereren aan het woord Ljubezen, wat liefde betekent.

Sloveense wijnen zijn sterk in opkomst. Het land wordt om zijn landschap en de weliswaar oneerlijk verdeelde welvaart ook wel het ‘Zwitserland van Oost-Europa’ genoemd. Toch zullen velen vreemd opkijken als ze voor het eerst kennis maken met Sloveense wijn. Net als andere Balkanlanden zoals Kroatië, Roemenië en Bulgarije wordt Slovenië niet direct geassocieerd met het maken van mooie wijn. De geschiedenis leert ons echter dat ten tijde van de Kelten, die in dit gebied al eeuwen voor Christus rond struinden, er wijn werd verhandeld. Dit was ver voor de periode dat de eerste wijnstokken door de Romeinen in Frankrijk en Spanje werden aangeplant. Tijdens de Middeleeuwen behielden de monniken de wijnkennis voor het nageslacht. Slovenië is dus wel degelijk een traditioneel wijnland dat grote overeenkomsten kent met Duitsland, Oostenrijk en Italië. Al meer dan 150 jaar wordt in het land met alle internationale variëteiten gewerkt.

Tot aan het einde van de Eerste Wereldoorlog heeft Slovenië deel uitgemaakt van de Oosterijks-Hongaarse monarchie. Daarna werd het land onderdeel van de federatieve republiek Joegoslavië. Na de Tweede Wereldoorlog, in de communistische tijd, waren de Sloveense wijnbouwers nog verplicht om hun druiven aan een coöperatie te geven. Deze produceerde vervolgens anonieme bulkwijn en dat deed afbreuk aan het Sloveense imago van kwaliteitswijn. Zo verdween Slovenië 40 jaar uit het wijn-oog. Maar de onafhankelijkheid in 1991 bracht een wervelwind op gang onder de wijnboeren. Een extra impuls werd gegeven door de toetreding tot de EU in 2004. Gedurende het laatste decennium is het tij geheel gekeerd. Goede investeringen, een beleid gericht op de export, en een prachtige variatie aan terroir werpen nu hun vruchten af.

Het kleine land Slovenië is de Calimero onder de wijnlanden. Waren ze een paar jaar geleden met 25.000 hectare nog even groot als Nieuw-Zeeland, nu is het gekrompen naar 16.000 hectare. Sloveense wijnbouwers behouden alleen de beste wijngaarden. Dit is net genoeg om de 40-50 liter per hoofd van de bevolking op te hoesten die de Slovenen zelf drinken. Er blijft maar weinig over voor de export (5%). Op dit moment telt Slovenië slechts 300 serieuze wijnmakers.


De druiven


Slovenië produceert vooral witte wijn (60%) De meest aangeplante druif is de Welsh Riesling (Riesling Italico), die je maar zelden als cépagewijn tegenkomt. Het merendeel van het sap vindt zijn weg in blends. Daarnaast groeit er de Renski Riesling die favoriet is. De Furmint doet door haar zuren, het zoet-zure van de abrikoos, het licht ‘zepig’ karakter en prachtig rijpingspotenieel heel erg denken aan de Chenin Blanc. De Furmint is een geweldige druif waar opmerkelijke kwaliteitswijnen van gemaakt worden. Helaas is de Furmint nog vrij onbekend en daardoor bij velen onbemind. Ook vind je in Slovenië Rebula, Vitovska, Chardonnay, Sauvignon Blanc, Pinot Gris (Sivi Pinot) Friulano, ook Jakot of Sauvignonasse genoemd. De druif Zelen (groen) is de enige originele authentieke Sloveense druif. Zelen neemt maar 2% van de totale productie in beslag en is laag in alcohol.

Rode wijn wordt echter steeds populairder. De voornaamste rode druif is Refosko. De druif is alleen te vinden in het plaatsje Koper in Primorje, en is de op twee na belangrijkste druif. Verder vind je in Slovenië ook de Franse druivenrassen Cabernet Sauvignon, Merlot en Pinot Noir.

Traditiegetrouw volgen de Slovenen het Oostenrijkse systeem, gericht op single variety, maar het blenden van druiven komt steeds vaker voor. Ook het houtgebruik is onderhevig aan veranderingen. Werd vroeger veelal grote houten Sloveens vaten of barriques gebruikt, tegenwoordig gaan de Slovenen steeds meer over op Franse houten vaten.

In Slovenië heeft men veel respect voor de natuur en wordt er meer en meer gefocust op biologische wijnen. Dit leidt tot minder chemische middelen in de wijngaard en op deze manier kan de gisting van de wijn op gang gebracht worden met druif-eigen gisten. Het gebruik van sulfiet wordt zo tot het minimum beperkt.



Wijnregios

Het land kent drie belangrijke wijngebieden:


  1. Podravje (Drava vallei) in het noord-oosten.
    Podravje wordt ook wel het Sloveense Toscane genoemd en is het grootste wijngebied van Slovenië. Wijngaarden liggen langs de rivier de Drava en grenzen aan Oostenrijk, Hongarije en Kroatië. Vanuit de stad Maribor in Podravje rij je zo de grens over naar het Oostenrijkse wijngebied Steiermark. De grens is nagenoeg verdwenen en de stad Wenen lonkt op slechts 250 km afstand. Het wijngebied Podravje kent één van de koudste klimaten van Slovenië. Strenge winters en warme zomers, maar ook een lange herfst waar de Riesling en Sauvignon Blanc goed van profiteren. Deze omstandigheden resulteren in wijnen met veel aroma, enigszins vergelijkbaar met de Elzas. Het is ook het gebied van de mousserende wijnen. De Slovenen produceerden al in 1852 een mousserende wijn volgens de Méthode Champenoise. Er worden bijna alleen witte wijnen (97%) gemaakt. De druiven zijn: Laški Rizling (Welschriesling), Sipon (Furmint), Renski Rizling (Rijnriesling) Morillon en Sauvignon Blanc.
    Podravje heeft 6 districten: Maribor, Radgona Kapela, Srednje Slovenske Gorice, Haloze, Ljutomer-Ormoz en Prekmurske Gorice.
  2. Posavje (Sava-vallei) in het zuidoosten.
    Langs de rivier de Sava ligt het wijngebied Posavje. Een streek met weinig internationale bekendheid. Vooral bulkwijn maar ook Bordeaux-achtige blends worden hier geproduceerd. In Posavje wordt overigens meer rode wijn dan witte gemaakt. Daarnaast worden er mousserende wijnen en droge lichte, vineuse wijnen van de Rumeni Plavec vervaardigd. Posavje is verder bekend om de eenvoudige lokale blend-wijnen als de roze Cviček, een kopie van de Oostenrijkse Schilcher, die een blend is van witte en rode druiven. Net als de Cviček wordt de rode Modra Frankinja (Blaufränkisch) voor de eigen markt gemaakt.
  3. Primorjska ligt in het noord westen en grenst aan het Italiaanse Friuli en de Sloveense Riviera
    De wijnregio Primorjska ligt nabij de Italiaanse wijngebieden Friuli en Veneto De prachtige stad Venetië is slechts een uur rijden. Het gebied deed als eerste een poging om op de internationale markt erkenning te krijgen voor kwaliteitswijnen. Zo’n 2000 hectare aan wijngaarden met klei, leisteen en veel mineralen leveren volle aromatische droge witte wijnen. Door de mix van Mediterraanse invloeden (warme wind van zee) en de nabije Alpen krijgen de wijnen veel structuur en mooie zuren. Bovendien waait hier de burja , de koele noordoostelijke wind die in het voorjaar en najaar door de wijngaarden raast. Deze wind geeft de wijn structuur , concentratie en goede zuren. Het aandeel rode wijn is hier groter dan wit! Na Refosko is Merlot het meest aangeplante blauwe druivenras. Veel wijnboeren hebben zowel wijngaarden in Slovenië als net over de grens in Italië. De wijnen uit Primorje zijn erg geliefd maar ook iets duurder. Één van de meest voorkomende witte druiven is Rebula (Beli Pinot), in Italië Ribolla Gialla genoemd. Maar ook Chardonnay, Sauvignon Blanc, Pinot Gris(Sivi Pinot), en Friulano zijn er te vinden. De regio is onderverdeeld in vier sub-regio’s: Brda, Vipavka Dolina, Kras en Koper.
    Subregio Brda Goriŝka is zonder twijfel een van de beste wijnregio’s van Primorjska. Het ligt gebroederlijk naast de heuvels Collio van Friuli, het witte wijngebied van Italië. Het dorpje Dobrovo, is het economische centrum van deze regio en ligt temidden van de wijngaarden op zo’n 130 meter hoogte.


Kwaliteitsklassen

Sinds 2004 is Slovenië lid van de Europese Unie. De Sloveense wijnwetgeving moet daarom aan de Europese richtlijnen voldoen.